“Piaam is eenvoud, helemaal”

Toeristen keren om als ze merken dat er in het doodlopende dorp Piaam niks te beleven is. Maar daar komt verandering in. De nieuwe eigenaren van Nynke's Pleats heten gasten straks weer welkom.

Het woord BUS staat betegeld in de parkeerplek aan het begin van het doodlopende dorp Piaam bij Makkum. Maar bussen vol toeristen of feestgangers komen hier al tijden niet meer. Het Natuurhistorisch Museum It Fûgelhûs is sinds de corona-uitbraak dicht en restaurant De Nynke Pleats, waar vele feesten en partijen werden gehouden, sloot drie jaar geleden de deuren. Maar het leven komt terug, in elk geval in Nynke’s Pleats, de nieuwe naam van de monumentale boerderij uit 1667. Het echtpaar Vera Carasso en Bob van Wely uit Amsterdam maken er een groepsaccommodatie voor 22 personen, verhuren het voorhuis voor 5 personen en stellen de zaal straks weer beschikbaar met een cateraar. Het terpterrein rond de boerderij wordt openbaar toegankelijk met een Rustpunt met sanitair en oplaadpunt voor fietsers en een bloemenweide om de biodiversiteit te stimuleren. ,,Er staat nu een buxusheg. Dat past hier helemaal niet. Hier horen boerenhekjes en rozebottels’’, zegt Carasso. Hun plan werd groter dan ze ooit van plan waren. Dat ze in Piaam terecht kwamen, had alles te maken met hun zoektocht naar een vakantiehuis. Dat moest in Friesland liggen, want Carasso komt al haar hele leven in Makkum om te zeilen. Haar oma is een Friezin. Van Wely is aardig thuis in Harlingen. Als architect verbouwt hij veel woonboten en laat dat doen in Harlingen. Terwijl ze dus vaak zo dichtbij waren, waren ze nog nooit in Piaam geweest. De boerderij hadden ze wel eens op Funda zien staan, maar de grote speeltoestellen erbij schrokken hen af. Tot ze toch een kijkje gingen nemen. ,,Toen waren we verkocht’’, vertellen ze wijzend op het uitzicht naar Skuzum (Idsegahuizum). Dit dorp vormt met Piaam en Koaihuzen (Kooihuizen) een drie-eenheid. Hun vakantiehuis groeide uit tot een bedrijf. De twee richtten een stichting op om culturele activiteiten te organisaren. In die sector werkt Carasso. Ze is nu kwartiermaker Batavialand. Er zijn plannen om kunstenaars uit te nodigen te komen logeren, maar ook artiesten, onderzoekers of musici. Die kunnen zich laten inspireren door de natuur en hun verblijf afsluiten met een concert. ,,We willen het pand in leven houden’’, zeggen Carasso en Van Wely, die hun huis in Amsterdam in ieder geval aanhouden zolang hun kinderen daar nog op school zitten. ,,Nu is dit een eindpunt. Fietsers en wandelaars strandden hier, denken: o jee, dit is privéterrein en keren weer om. Wij willen ze van informatie voorzien over de terp, de natuur, het 13-eeuwse kerkje.’’ Dat kerkje is de trots van Daan van der Velde (85). Zijn even oude vrouw Geertje is de oudste inwoonster van het amper vijftig inwoners tellende dorp. Van der Velde schreef gedichten bij de tentoonstelling in het kerkgebouw, maar ook daar konden bezoekers niet terecht vanwege corona. ,,Dus geane de minsken like hurd wer werom. Se wite net hoe moai en rêstich it hjir is. Dan ferjitte se om efter de seedyk te sjen.’’ Om te vervolgen in het Nederlands: ,,Piaam is eenvoud, helemaal.’’ Van der Velde moet diep nadenken om te bedenken wanneer Piaam in het nieuws was, maar komt dan met iets bijzonders. Het dorp werd in 1974 bezocht door de Amerikaanse astronaut Jack Lousma. Zijn pake, Sipke Louwsma, emigreerde in 1893 vanuit Piaam naar de Verenigde Staten. en hij wilde het dorp van zijn voorvaderen bezoeken. Nynke’s Pleats, dat duurzaam wordt en waar Van Wely heel veel werkzaamheden zelf verricht, zal straks ook weer bezoekers trekken. Voor It Fûgelhûs geldt dat niet. Eigenaar Rinze Joustra denkt het museum niet opnieuw te openen omdat de bezoekersaantallen terugliepen. De inrichting is er nog. De ruimte gebruikt hij nu voor presentaties van zijn bedrijf dat onderzoek doet naar bacteriën in de bodem. Maria Del Grosso